Spice is méér dan een simulator

De meeste mensen hebben wel eens van “Spice” simulaties gehoord. Daarbij wordt heel vaak aan LTspice gedacht. Maar er zijn ook andere aanbieders. Echter, aangezien LTspice gratis is, wordt het binnen de radioamateur wereld veelvuldig gebruikt om elektronische circuits te simuleren. Vandaar mijn focus op dit stuk software. Er zijn namelijk wat minder bekende toepassingsgebieden voor dit handige programma. En juist daar wil ik graag even wat extra aandacht aan schenken.

Schema tekenen

Vergeet dat simuleren gewoon even. Wanneer je zelf schakelingen ontwerpt, bouwt of aanpast, dan werk je met schema’s. Dat schema kan een eigen kladje zijn. Maar het kan ook een bestaand schema zijn met jouw aanpassingen er in gekrabbeld. Dan is LTspice prima te gebruiken als schematekenpakket. Daarmee zien jouw schema’s er gelijk professioneel uit. Ze zijn en blijven ook nog eens goed leesbaar. En je kunt er gemakkelijk een PDF of plaatje van maken voor publicaties over je ontwerp. Sterker nog, je kan ook het LTspice schema bestand zelf delen met anderen. Zo kan iemand anders op basis van jouw ontwerp probleemloos verder ontwikkelen. Dus in eerste instantie is het een gewoon goed schema teken pakket voor het documenteren van je eigen elektronica ontwikkelingen.

Werking doorgronden

Soms zie je ergens een circuit getekend staan waarvan je de werking niet direct begrijpt. Of iemand raadt je een slimme oplossing aan bestaande uit slechts een paar componenten. Bijvoorbeeld om een probleem in een van je eigen schakelingen te verhelpen. Die oplossing werkt prima, maar je snapt niet waarom. In al deze gevallen kan een Spice simulatie je helpen. Op die manier is namelijk inzicht te krijgen in wat het samenspel van componenten nu eigenlijk precies doet. En dat inzicht krijg je zonder risico op het beschadigen van je eigen elektronica. De Spice simulatie is dan eigenlijk een virtuele leerschool voor elektronische schakelingen geworden.

Fout- en storingzoeken

Stel, je hebt een defect apparaat. Of een zelfbouw ontwerp dat het nog niet goed doet. En je kunt het probleem maar niet vinden. Dan kan een Spice simulatie je redding zijn. Teken de schakeling en simuleer deze. Daarmee kun je in je simulatie vinden welke spanningen op de verschillende knooppunten zouden moeten staan. En welke stromen waar zouden moeten lopen. Sterker nog, je kunt zelfs gesimuleerde spanningsvormen bepalen en met een oscilloscoop in de werkelijkheid nameten. Ook wanneer je vermoed dat een bepaald component de boosdoener is help een simulatie. Maak dat onderdeel dan ook doelbewust in de simulatie defect. En kijk of het gesimuleerde foute gedrag op de echte storing lijkt.

Simuleren vóór het solderen

En dan waar Spice simulaties uiteindelijk voor bedoeld zijn. Het simuleren van een schakeling voordat je deze gaat bouwen. Hierbij ligt het accent op een juiste werkvolgorde. Eerst ontwerpen. En daarna pas bouwen. Hierbij kan dat eerst ontwerpen in LTspice je later veel voordeel bieden. Immers, problemen tijdens het bouwen kun je oplossen met de simulatie van het eerder gemaakte schema. En bevat LTspice niet de juiste componenten voor jouw ontwerp? Kijk dan eens rond op Internet. Er zijn vele additionele Spice modellen te vinden met gratis download mogelijkheden.

Naschrift

De LTspice software is gratis te downloaden vanaf deze pagina. Maar er zijn alleen Windows en Mac OS versies beschikbaar. Dus helaas geen Linux variant. En dat terwijl ik fervent voorstander ben van het gebruik van “Roadkill Computers” met Linux er op. Echter, gelukkig zijn daar goede oplossingen voor. In dit artikel is te lezen hoe je LTspice met Wine op Linux aan de gang krijgt.

Johan / PE1PUP

Spice (LTspice) schema van een Wien brug oscillator

LTspice schema van een Wien brug oscillator