De universeel toepasbare transistor
Schakelingen uit bladen zoals de Elektuur bevatten vaak universeel toepasbare transistoren. De afkortingen TUP (Transistor Universeel PNP) en TUN (Transistor Universeel NPN) worden hiervoor gebruikt. Vele transistoren passen binnen deze categorieën, en het selecteren van componenten wordt zo veel eenvoudiger. Kortom, een goed systeem. Aan de minimale specificaties uit de hiernaast opgenomen tabel moet worden voldaan om een transistor een TUP of TUN te mogen noemen. Hou er wel rekening mee dat het universele karakter niet bepaald dat ook de aansluitgegevens allemaal identiek zijn. Dus controleer altijd even waar Basis, Emitter en Collector nu echt zitten.
De TUN (Transistor Universeel NPN)
In de hiernaast opgenomen tabel geven wij alvast een aantal mogelijke transistoren welke passen binnen de minimale eisen om een universele NPN transistor te zijn. Deze tabel is natuurlijk bij lange na niet compleet. Het zou nagenoeg onmogelijk zijn om alle passende transistoren op te noemen. Uit deze lijst zijn alle types bruikbaar met een A, B, of C achtervoegsel.
De TUP (Transistor Universeel PNP)
In nevenstaande tabel geven wij alvast een aantal mogelijke transistoren welke passen binnen de minimale eisen om een universele PNP transistor te zijn. Ook deze tabel is natuurlijk bij lange na niet compleet. Het zou ook hier nagenoeg onmogelijk zijn om alle passende transistoren op te noemen. Uit deze lijst zijn alle types bruikbaar met een A, B, of C achtervoegsel.
Universele transistor parameter voorbeelden
In nevenstaande tabel hebben we de belangrijkste parameters van de BC107, BC108 en BC109 alsmede de BC177, BC178 en BC179 even voor u op een rijtje gezet. Deze transistors zijn willekeurig gekozen, en dienen alleen als voorbeeld van met welke parameters we zoal te maken hebben. Hiermee willen wij aangeven dat alhoewel dit allen universele transistors zijn, ze onderling toch zeker nog wel de nodige verschillen hebben. En hou ook even het letter-achtervoegsel in de gaten. Deze letter geeft de versterking (hfe) van de transistor aan.
Universele transistor aansluitingen
In onderstaande tabel is te zien dat binnen de BC-serie NPN en PNP transistoren goed uit te wisselen is. Maar let op, in de tabel zijn de transistoren in drie groepen onderverdeeld. Uitwisseling dient alleen binnen dezelfde groep plaats te vinden. Dus bijvoorbeeld de BC107 en BC147 of de BC317 en BC413 kunnen probleemloos onderling uitgewisseld worden. Maar een BC548 mag niet verwisseld worden voor een BC107 om andersom. Waarom? De BC548 is uit de derde groep, terwijl de BC107 uit de eerste groep komt. Deze groepering is belangrijk om de universele parameters niet al te ver uiteen te laten lopen.
