Mijn eerste kristalgestuurde 50 mW 7 MHz zendertje rond twee TTL IC’s
Met een pas aangeschafte transceiver verbindingen in CW maken is best leuk, maar zelf een zendertje bouwen en proberen daarmee te werken is nog veel leuker. Moeilijk hoeft het niet te zijn. In Electron van februari 1983 (op pagina 77) besteedde PA0SE in zijn onovertroffen rubriek “Reflecties door PAoSE” enige aandacht aan enkele QRP zendertjes. QRP betekent: werken met laag zendvermogen. Voor CW is dat dan maximaal 5 Watt en voor SSB 10 Watt.
Het meest eenvoudige zendertje met een enkel kristal en slecht twee TTL IC’s leek me wel wat. Een 7400 wordt gebruikt als oscillator en een 7403 wordt ingezet als ‘eindtrap’. Een eenvoudig laagdoorlaatfilter erachter bestaande uit twee condensatoren en een spoeltje moeten de harmonischen onderdrukken. Het zaakje heb ik simpelweg op een stuk gaatjesprint opgebouwd. (Klik op de foto voor een uitvergroting)
Het kristal heeft de frequentie 7030kHz en dat is de QRP frequentie op de 40 meter band. De 74 serie TTL IC’s draait op 5V en om dat te maken uit een gebruikelijke 12V voeding wordt een 2N2222 regeltransistor toegepast. Die werd behoorlijk heet, daarom heb ik er twee stukje zuiglitze op gesoldeerd als extra koeling. Hoeveel vermogen het zendertje produceerde wist ik destijds niet. PA0SE sprak over 160-200 milliwatt. Ik gebruikte toen een fietsachterlampje als belasting en in het donker kon je dat lampje net zien opgloeien als de seinsleutel werd ingedrukt. Ik had destijds een ‘langdraad’ antenne van maar 15 meter lang en dan is 50 milliwatt bar weinig. Toch heb ik er verbindingen mee gemaakt met Nederlandse, Duitse en Engelse stations. Ik gebruikte een Drake R4C als ontvanger. Zendontvangsschakeling gebeurde d.m.v. een flinke wisselschakelaar die los op tafel lag…
Probleem is wel dat met kristalsturing je niet de 40 meterband af kunt zoeken naar interessante stations. Je moet CQ roepen, maar dat heeft met dit lage vermogen niet veel zin, of je moet afwachten wat er op je kristalfrequentie langs komt. Een lesje in geduld oefenen!
Nu ik dit schrijf heb ik het zendertje tevoorschijn gehaald om er een foto van te maken. Toch maar even op de spectrum-analyser aangesloten en er blijkt slechts 50 milliwatt uit te komen i.p.v. de beloofde 160-200 milliwatt! Ook de onderdrukking van de tweede harmonische (14MHz) is slechts 33dB en dat is 7dB te weinig volgens de machtigingsvoorwaarden. En toch een leuk bouwprojectje waar ik veel plezier aan beleefd heb!
